Havana Vieja
13 maart 2015
Het is de derde keer dat ik Cuba bezoek. Het eerste bezoek was nog voor de val van de Berlijnse muur. Cuba was in die tijd nog sterk afhankelijk van de toenmalige Sovjet Unie. Maar ook de banden met Oost Duitsland waren sterk. Culturele en economische uitwisselingen hebben er voor gezorgd, dat een groep oudere Cubanen nog steeds Duits praat.
Het tweede bezoek was in 2008, de periode dat er iets meer economische vrijheid ontstond. Kleine zelfstandige ondernemingen werden oogluikend toegestaan. Dit leidde tot de Casa Particular, huiskamer restaurants en straatverkoop van vooral kunstnijverheid artikelen. Inmiddels hebben de straatventers, net als de muzikanten, de straten in Havana Vieja in beslag genomen. Net als de toeristen overigens. Oud Havana is uitgegroeid tot een tweede Florence. Gedurende de toeristische uren, meestal het heetst van de dag, onbegrijpelijk, bevolken drommen mensen de Obispo richting Plaza de Armas. De Mercaderes richting Plaza Vieja is volledig geblokkeerd omdat een groep Engels sprekende toeristen voor Casa Armeria uitleg krijgt met welk geweer Che Guevara de revolutie heeft gewonnen. Tijdens de warmste uren is het echt schuifelen geblazen. In deze tijd van het jaar is het vooral de grijze golf die de stad bezoekt. Hoewel ik ook regelmatig jonge stelletjes tegenkom. Na Columbus heeft nu de hele wereld Cuba ontdekt. Europa mag dan hofleverancier zijn, ook Zuid Amerikanen en Canadezen zijn verliefd op het eiland.
Raul Castro heeft de ontluikende middenstand steeds meer ruimte gegeven en dat is vooral zichtbaar in het grote aantal Casa Particular en het aantal restaurants. Alleen al in Havana zijn honderden B&B. Toeristen betalen in een munteenheid die in de rest van de wereld waardeloos is. De Cubaanse CUC. Het toeristische betalingsverkeer is volledig gescheiden van de reguliere Cubaanse Pesos. De CUC vormt een gesloten systeem waardoor de overheid volledige controle op de munteenheid heeft. Met de CUC’s die ik aan mijn B&B eigenaresse betaal is eigelijk waardeloos voor haar. Zij kan ze niet of nauwelijks besteden en als ze het doet beland ze in een zwart circuit. De CUC is voor toeristen. De ontvangen CUC’s moeten dus weer omgewisseld worden voor Cubaanse Pesos. Wat mijn hospita ontvangt is mij niet bekend, maar niet de Euro die ik voor elke CUC moet betalen. Zo brengt het toerisme de broodnodige deviezen om het land enigszins draaiende te houden. In vergelijk met mijn vorige bezoek is er ontegenzeggelijk economische vooruitgang. Er is meer bedrijvigheid en ook de doorsnee Cubaan kan een pizza op straat kopen. De schappen in de winkels blijven echter nagenoeg leeg. Soms komt er een voorraad schoenen of kleding waardoor er een stormloop op de winkels ontstaat. Rijen wachtenden. De luxe die de toerist ontvangt, is niet weggelegd voor de Cubaan in de straat. Maar daarover in mijn volgende blog meer.
